Идеаль пар

Бе­рен­че оч­ра­шу­да ук алар хо­лык­ла­ры­ның ту­ры ки­лү­ен аң­лый­лар, гар­мо­ни­я­ле га­и­лә тор­мы­шы өчен бу бик ки­рәк нәр­сә. Бер-бер­се бе­лән дус бул­ган га­и­лә баш­лык­ла­ры  - әти-әни­лә­ре дә яшь­ләр­нең бер бө­тен ха­сил итү­е­нә шик­лән­ми­ләр. Һәр га­и­лә­дә 6-7 шәр ба­ла үсә, яшь­ләр исә би­шен­че ба­ла бу­лып дөнь­я­га кил­гән­нәр. Ул за­ман­нар­да ба­ла­лар­ны әти-әни үзе бе­лән ку­нак­ка йөрт­мә­гән, шу­ңа да ба­ла чак­та Әб­дел­җә­дит бе­лән На­җия бер-бер­сен бел­ми­ләр дә. Ике як әти-әни туй ту­рын­да ки­леш­кәч, 20 яшь­тә үз­лә­ре­нең ни­ках­ла­рын­да гы­на бер-бер­сен кү­рә­ләр. Бә­хет­кә, кияү бе­лән кә­ләш бе­рен­че кү­рү­дән бер-бер­се­нә га­шыйк бу­ла­лар. Яшь ки­лен­не кай­на­на бе­лән кай­на­та үз кыз­ла­ры ке­бек ка­бул итә­ләр, ике га­и­лә бер тү­бә ас­тын­да 37 ел го­мер итә. Йорт­та кай­на­та – Га­яз Шәй­дул­лин баш бу­ла, өй­дә­ге­ләр өчен аның сү­зе – за­кон. Акыл­лы, га­дел, уң­ган-бул­ган ир озак ел­лар Әдәм­сә­дә кол­хоз­ны җи­тәк­ли, ан­нан тыш пар­тия аны күр­ше авыл­лар­га авыл ху­җа­лы­гын кү­тә­рер­гә җи­бә­рә. Би­ре­дә кол­хоз зур, үз­лә­ре­нең җил те­гер­мән­нә­ре дә бу­ла. Су­гыш­тан соң зур бул­ма­ган электр стан­ци­я­се тө­зи­ләр. Әб­дел­җә­дит үз­ле­ген­нән аның ме­ха­низ­мын өй­рә­нә, озак та үт­ми кол­хоз­да­гы бө­тен электр ху­җа­лы­гы­на хез­мәт күр­сә­тә. Үзе­нең яр­дәм­че­лә­ре бе­лән ул биш са­вым кө­тү­е­нә, бер­ни­чә тер­лек си­мер­тү фер­ма­сы­на, са­рык­лар, дуң­гыз­лар, та­вык­лар, ку­ян­нар фер­ма­сы­на хез­мәт күр­сә­тә, кө­нен-тө­нен эш­тә бу­лып, шу­шы тер­лек­че­лек фер­ма­ла­ры­ның өз­лек­сез эш­лә­вен тәэ­мин итә­ләр. На­җия кол­хоз фер­ма­сын­да кул бе­лән сы­ер­лар (15 баш) са­ва, ап­па­рат кер­тел­гәч, сы­ер­лар са­ны 25 кә җи­тә, иң күп сөт­не ул са­ва. Кол­хоз­чы­лар бар да на­мус бе­лән, үз­лә­ре­нә эш­лә­гән ке­бек хез­мәт ку­я­лар. Әле эш­лә­гән өчен ак­ча­сын да бик аз тү­ли­ләр, шу­лай да эш­кә бул­ган мө­нә­сә­бәт бик әй­бәт бу­ла. Авыл җи­рен­дә исә эш җи­тәр­лек, сы­е­рын да са­вар­га, кол­хоз ба­су­ын­да су­ган, чө­ген­дер, бә­рәң­ге үс­те­реп, утап, җы­еп алыр­га да өл­ге­рер­гә. Га­и­лә­дә дә бер-бер арт­лы ба­ла­лар туа: өч ул­ла­ры, бер кыз­ла­ры. На­җия эш­тә ва­кыт­та онык­ла­рын әби­лә­ре ка­рый. Бик ку­нак­чыл йорт бул­ган­га­дыр, җәй­лә­рен күп сан­лы ку­нак­лар кай­тып то­ра, кай­ча­гын­да 30 ар ке­ше җы­е­ла. “Эш күп, ба­ла­лар, ку­нак­лар – әр­лә­шер­гә ва­кыт та, те­ләк тә кал­мый иде”, - ди­ләр ир бе­лән ха­тын. –Дус яшә­дек, бул­га­ны­на шө­кер ит­тек. Әй­тер­гә ки­рәк, та­би­гать­тән ике­се­нең дә хол­кы уңай яра­тыл­ган, шу­ңа да бер-бер­сен аң­ла­шып яши­ләр. “Вак-тө­як өчен бер­кай­чан әр­ләш­мә­де­ләр”, - дип ис­кә ала кыз­ла­ры Гү­зә­лия. Әти­лә­ре ва­фат бул­гач, йорт ху­җа­сы бу­лып Әб­дел­җә­дит ка­ла, те­лә­сә нин­ди га­и­лә өчен ур­так бул­ган бер нәр­сә: ир - баш бул­са, ха­тын-кыз  -му­ен, му­ен кая бо­ра, баш шун­да ка­рый. “Мин әле дә үз­гәр­тү­ләр яра­там, бе­рәр нәр­сә са­тып алыр­га, өй­дә нәр­сә­не­дер үз­гәр­теп тө­зер­гә те­лим икән, ирем бер­кай­чан да кар­шы кил­ми, ми­нем бе­лән ки­ле­шә”, - дип сөй­ли хә­зер­ге­се На­җия әби. Икен­че ул­ла­ры Тәб­рис өй­лән­гәч, әти-әни­се янын­да то­рып кал­ган. 1985 ел­ны әти­се бе­лән яңа зур йорт тө­зер­гә ни­ят­лә­гән­нәр. Хә­зер Тәб­рис үзе­нә йорт сал­ган, әти-әни­се­нә дә яр­дәм итеп то­ра. Әдәм­сә­дә ба­ры ул гы­на кал­ган, рай­газ­да эш­ли, кал­ган­на­ры шә­һәр­дә: Гү­зә­лия – Ка­мАЗ­да ПДО-да әй­дәп ба­ру­чы ин­же­нер, Рә­ис – Яр Чал­лы­да – эре­теп ябыш­ты­ру­чы, Фир­дә­вес – Әл­мәт­тә – шо­фер. Кыз­га­ныч­ка кар­шы, олы ул­ла­ры Әде­лә­ит­нең ва­фа­ты­на 2 ел уз­ган. 16 март­та зө­бәр­җәт туй­га Шәй­дул­линнар өе­нә бү­ләк­ләр кү­тә­реп бик күп ку­нак кайт­кан: ба­ла­ла­ры, 7 онык­ла­ры, 4 онык­чык­ла­ры, ту­ган­на­ры җы­ел­ган. Хә­зер 77 яшь­лек На­җия әби бе­лән 76 яшь­лек Әбделҗә­дит ба­бай ир­кен, як­ты, уңай­лы йорт­та бә­хет­ле карт­лык ки­че­рә­ләр. Әби­гә 10 ел элек ин­сульт бул­ган, йө­рер­гә авыр би­рел­сә дә, тәм­ле итеп ашар­га пе­ше­рә. Ба­бай кай­чан­дыр зур бул­ган ху­җа­лык­тан кал­ган та­вык­лар ка­рый, яңа­лык­лар­ның бер­сен дә ка­ра­мый кал­дыр­мый, күп­тән тү­гел үт­кән Уни­вер­си­а­да­ны да ка­рап бар­ган.

55 ел бер­гә го­мер итү­не зө­бәр­җәт туй дип атый­лар. Зө­бәр­җәт  - ул си­рәк, кыйм­мәт­ле һәм бик ма­тур таш. Бу пар­ның мө­нә­сә­бәт­лә­ре дә зө­бәр­җәт­кә тиң. Алар фи­ке­рен­чә, га­и­лә­дә иң мө­һи­ме – тү­зем­ле бу­лу, бер-бе­ре­ңә юл кую, проб­ле­ма­лар­ны ты­ныч юл бе­лән хәл итү. Акыл­лы ки­ңәш­ләр­гә ко­лак са­лы­гыз – сез дә алар ке­бек озак ел­лар яра­ты­шып, бә­хет­тә яшәр­сез.

Оль­га ИВА­НО­ВА